با توجه به تعدد سازمانهای جاسوسی رژیم صهیونیستی، رهبری این رژیم تصمیم گرفت که سازمان ویژه برای هماهنگی میان فعالیتهای این سازمانها تاسیس کند لذا در سال 1949 "روئین شیلواخ" عضو شاخه سیاسی آژانس یهود و از نزدیکان "بن گورین" نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی تشکیل یک کمیته مرکزی برای هماهنگ کردن فعالیت های سرویس های امنیتی و اطلاعاتی را به بن گورین پیشنهاد کرد.
این سازمان ‹‹دژ مستحکم برای خدمت به اسرائیل›› نام گرفت و مسئولیت تاسیس آن به روئین شیلواخ واگذار شد. نامبرده کسی بود که پس از تشکیل موساد رسما ریاست آن را عهدهدار شد .
این سازمان در سیزدهم دسامبر سال 1949 تاسیس شد و موساد به عنوان یک نهاد رسمی طبق دستورالعمل سران تل آویو و مقتضیات اطلاعاتی و عملیاتی متنوع و لحاظ کردن اصل محرمانه فعالیت میکند از جمله حوزه فعالیتهای این سرویسها برپایی روابط محرمانه است مساله ای که در امضای توافقنامه صلح با مصر و اردن، اسیران، مفقود شدگان، فنآوری و مطالعاتی سهم بسزایی داشت.
حکم بنگوریون برای تاسیس موساد
حکم داوید بن گوریون که در آن فرمان برپائی موساد را چنین صادر نمودهاست:
«محرمانه»
22 ماه عبری کیسلو سال 5710
13 دسامبر 1949
مخاطب: وزارت خارجه از : نخست وزیری
طبق اوامر من، سازمانی به منظور تمرکز و هماهنگی فعالیتهای سرویسهای اطلاعاتی کشور (بخش اطلاعات ارتش، بخش سیاسی وزارت خارجه، سرویس اطلاعات کل و غیره)، برپا میگردد. وظیفه سازماندهی موساد را بر عهده روئین شیلواخ، مشاور امور ویژه در وزارت خارجه، گذاشته و وی را به ریاست این سازمان منصوب می نمایم. روئین شیلواخ تحت فرمان من بوده، طبق اوامر من فعالیت نموده و گزارشات کار خود را بصورت دائم به من ارائه خواهد داد و از نظر اداری، مقر اداره اش در چهارچوب وزارت خارجه، خواهد بود.
به شیلواخ و مدیریت وزارت خارجه دستور دادهام که بدین منظور برای سالهای 1951 – 1950 چارچوبی برای استخدام و اشتغال افراد و بودجهای در حدود 20000 لیره اسرائیلی پیشنهاد نمایند، تا مبلغ 5000 لیره اسرائیلی از آن بودجه صرفاً با تأئید قبلی من، صرف عملیات ویژه گردد.
از شما درخواست میشود که این بودجه را به بودجه وزارت خارجه برای سالهای 1951 – 1950 ، اضافه نمائید
(امضا) د. بن گوریون
با توجه به گزارشی که در سال 1996 منتشر شد، شمار کارکنان موساد حدودا به 1200 تا 1500 نفر از جمله 500 افسر میرسید و هر کدام از آنها در سن پنجاه و دو سالگی بازنشسته میشدند. موساد شبکه گستردهای از مزدوران در سراسر دنیا در اختیار دارد و هماکنون بیش از 35 هزار عضو (20 هزار کارمند و بقیه موقتی) دارد .
موساد داری چند بخش اصلی است که هر کدام از آنها مأموریت خاصی دارد. میتوان گفت که مأموریت این شاخهها به ترتیب ذیل است :
1 ـ جمعآوری اطلاعات
2 ـ دستهبندی دادهها
3 ـ بررسی و ارزیابی این اطلاعات
4 ـ نظارت و جاسوسی
5 ـ عضوگیری و اجری عملیات در خارج از فلسطین از جمله قتل و تصفیه مخالفان
6 ـ بخش ویژه فیلمبرداری، جعل، رمزیابی و دستگاههای ارتباطی
7 ـ بخش ویژه آموزش و برنامهریزی و افزیش کاریی کارکنان موساد
8 ـ بخش ضد اطلاعات و نفوذ نیروهای غیرخودی
9 ـ بخش عملیات
بخش عملیات ویژه (متساوا): ترورهای بسیار حساس کسانی که دشمنان کیان اسرائیل تلقی میشوند و اقدامات شبه نظامی دقیق و پروژههای ربودن «افراد خاص» بر عهده آن است. بخش عملیات مهمترین شاخه موساد محسوب میشود و ماموریت آن سازماندهی فعالیت جاسوسان و مزدوران این سازمان در گوشه و کنار جهان است .
10ـ بخش تبلیغات و ضد تبلیغات : مسئول اجرای جنگ روانی، تبلیغات و عملیات فریب میباشد.
11ـ بخش تحقیقات: مسئول تولید اطلاعات نظیر گزارشهای روزانه، خلاصه وضعیتهای هفتگی و گزارشهای مشروح ماهانه.
12ـ بخش تکنولوژی : مسئول توسعه فناوریهای پیشرفته برای پشتیبانی فنی از عملیاتهای گسترده موساد است.
همچنین یک نیروی خارجی دیگر موسوم به «عل» به معنی عالیرتبه وجود دارد که کار آن جمعآوری اطلاعاتی از داخل آمریکا درباره کشورهای عربی است و سفرها و دیدارهای هیأتهای سیاسی را کنترل میکند .
موساد دارای یک کمیته دیگر موسوم به ‹‹وادات›› است که کار آن هماهنگی سری با خارج و داخل اسرائیل میباشد و به صورت هفتگی نشستی برگزار میکند. رئیس وادات همان رئیس موساد است که همکارانش او را مامون صدا میکنند.
اعضای کمیته وادات عبارتند از اشخاص زیر :
1 ـ مدیر سازمان اطلاعات نظامی موسوم به «امان»
2 ـ مدیر سازمان اطلاعات داخلی «‹شین بت»
3 ـ مدیر سازمان امنیت عمومی «شاباک»
4 ـ مدیر مرکز مطالعات راهبردی و برنامهریزی وزارت امور خارجه (این مرکز در زمینه جاسوسی سیاسی یا دیپلماتیک تخصص دارد)
5 ـ مدیر بخش عملیات ویژه پلیس موسوم به «ماتام»
6 ـ مشاوران خصوصی نخست وزیر در امور سیاسی، نظامی، امنیتی و مبارزه با تروریسم
در جریان این نشست هفتگی چارچوب سیاست امنیت داخلی و خارجی «اسرائیل» ترسیم میشود .
از سوی دیگر، موساد یک شعبه مطالعاتی با 5 بخش و 15 دفتر بری انجام مطالعات سری درباره کشورهی عربی و برخی کشورهای جهان دارد.
روسای موساد
ـ رئوین شیلواخ (1952 ـ 1949)
ایسر هرئل (1962 - 1953)
مثیر عمیت (1968 - 1963)
تسوی زامی (1974 - 1968)
اسحاق خوفی (1982 - 1974)
ناخوم ادمونی (1989 - 1982)
شبتای شاویت (1996 - 1989)
دانی یاتوم (1998 - 1996)
آفرائیم هلوی (2002 - 1998)
مئیر داگان (تاکنون - 2002)
این سازمان ‹‹دژ مستحکم برای خدمت به اسرائیل›› نام گرفت و مسئولیت تاسیس آن به روئین شیلواخ واگذار شد. نامبرده کسی بود که پس از تشکیل موساد رسما ریاست آن را عهدهدار شد .
این سازمان در سیزدهم دسامبر سال 1949 تاسیس شد و موساد به عنوان یک نهاد رسمی طبق دستورالعمل سران تل آویو و مقتضیات اطلاعاتی و عملیاتی متنوع و لحاظ کردن اصل محرمانه فعالیت میکند از جمله حوزه فعالیتهای این سرویسها برپایی روابط محرمانه است مساله ای که در امضای توافقنامه صلح با مصر و اردن، اسیران، مفقود شدگان، فنآوری و مطالعاتی سهم بسزایی داشت.
حکم بنگوریون برای تاسیس موساد
حکم داوید بن گوریون که در آن فرمان برپائی موساد را چنین صادر نمودهاست:
«محرمانه»
22 ماه عبری کیسلو سال 5710
13 دسامبر 1949
مخاطب: وزارت خارجه از : نخست وزیری
طبق اوامر من، سازمانی به منظور تمرکز و هماهنگی فعالیتهای سرویسهای اطلاعاتی کشور (بخش اطلاعات ارتش، بخش سیاسی وزارت خارجه، سرویس اطلاعات کل و غیره)، برپا میگردد. وظیفه سازماندهی موساد را بر عهده روئین شیلواخ، مشاور امور ویژه در وزارت خارجه، گذاشته و وی را به ریاست این سازمان منصوب می نمایم. روئین شیلواخ تحت فرمان من بوده، طبق اوامر من فعالیت نموده و گزارشات کار خود را بصورت دائم به من ارائه خواهد داد و از نظر اداری، مقر اداره اش در چهارچوب وزارت خارجه، خواهد بود.
به شیلواخ و مدیریت وزارت خارجه دستور دادهام که بدین منظور برای سالهای 1951 – 1950 چارچوبی برای استخدام و اشتغال افراد و بودجهای در حدود 20000 لیره اسرائیلی پیشنهاد نمایند، تا مبلغ 5000 لیره اسرائیلی از آن بودجه صرفاً با تأئید قبلی من، صرف عملیات ویژه گردد.
از شما درخواست میشود که این بودجه را به بودجه وزارت خارجه برای سالهای 1951 – 1950 ، اضافه نمائید
(امضا) د. بن گوریون
با توجه به گزارشی که در سال 1996 منتشر شد، شمار کارکنان موساد حدودا به 1200 تا 1500 نفر از جمله 500 افسر میرسید و هر کدام از آنها در سن پنجاه و دو سالگی بازنشسته میشدند. موساد شبکه گستردهای از مزدوران در سراسر دنیا در اختیار دارد و هماکنون بیش از 35 هزار عضو (20 هزار کارمند و بقیه موقتی) دارد .
موساد داری چند بخش اصلی است که هر کدام از آنها مأموریت خاصی دارد. میتوان گفت که مأموریت این شاخهها به ترتیب ذیل است :
1 ـ جمعآوری اطلاعات
2 ـ دستهبندی دادهها
3 ـ بررسی و ارزیابی این اطلاعات
4 ـ نظارت و جاسوسی
5 ـ عضوگیری و اجری عملیات در خارج از فلسطین از جمله قتل و تصفیه مخالفان
6 ـ بخش ویژه فیلمبرداری، جعل، رمزیابی و دستگاههای ارتباطی
7 ـ بخش ویژه آموزش و برنامهریزی و افزیش کاریی کارکنان موساد
8 ـ بخش ضد اطلاعات و نفوذ نیروهای غیرخودی
9 ـ بخش عملیات
بخش عملیات ویژه (متساوا): ترورهای بسیار حساس کسانی که دشمنان کیان اسرائیل تلقی میشوند و اقدامات شبه نظامی دقیق و پروژههای ربودن «افراد خاص» بر عهده آن است. بخش عملیات مهمترین شاخه موساد محسوب میشود و ماموریت آن سازماندهی فعالیت جاسوسان و مزدوران این سازمان در گوشه و کنار جهان است .
10ـ بخش تبلیغات و ضد تبلیغات : مسئول اجرای جنگ روانی، تبلیغات و عملیات فریب میباشد.
11ـ بخش تحقیقات: مسئول تولید اطلاعات نظیر گزارشهای روزانه، خلاصه وضعیتهای هفتگی و گزارشهای مشروح ماهانه.
12ـ بخش تکنولوژی : مسئول توسعه فناوریهای پیشرفته برای پشتیبانی فنی از عملیاتهای گسترده موساد است.
همچنین یک نیروی خارجی دیگر موسوم به «عل» به معنی عالیرتبه وجود دارد که کار آن جمعآوری اطلاعاتی از داخل آمریکا درباره کشورهای عربی است و سفرها و دیدارهای هیأتهای سیاسی را کنترل میکند .
موساد دارای یک کمیته دیگر موسوم به ‹‹وادات›› است که کار آن هماهنگی سری با خارج و داخل اسرائیل میباشد و به صورت هفتگی نشستی برگزار میکند. رئیس وادات همان رئیس موساد است که همکارانش او را مامون صدا میکنند.
اعضای کمیته وادات عبارتند از اشخاص زیر :
1 ـ مدیر سازمان اطلاعات نظامی موسوم به «امان»
2 ـ مدیر سازمان اطلاعات داخلی «‹شین بت»
3 ـ مدیر سازمان امنیت عمومی «شاباک»
4 ـ مدیر مرکز مطالعات راهبردی و برنامهریزی وزارت امور خارجه (این مرکز در زمینه جاسوسی سیاسی یا دیپلماتیک تخصص دارد)
5 ـ مدیر بخش عملیات ویژه پلیس موسوم به «ماتام»
6 ـ مشاوران خصوصی نخست وزیر در امور سیاسی، نظامی، امنیتی و مبارزه با تروریسم
در جریان این نشست هفتگی چارچوب سیاست امنیت داخلی و خارجی «اسرائیل» ترسیم میشود .
از سوی دیگر، موساد یک شعبه مطالعاتی با 5 بخش و 15 دفتر بری انجام مطالعات سری درباره کشورهی عربی و برخی کشورهای جهان دارد.
روسای موساد
ـ رئوین شیلواخ (1952 ـ 1949)
ایسر هرئل (1962 - 1953)
مثیر عمیت (1968 - 1963)
تسوی زامی (1974 - 1968)
اسحاق خوفی (1982 - 1974)
ناخوم ادمونی (1989 - 1982)
شبتای شاویت (1996 - 1989)
دانی یاتوم (1998 - 1996)
آفرائیم هلوی (2002 - 1998)
مئیر داگان (تاکنون - 2002)
- ۸۸/۱۲/۰۹